Antiphellos Antik Kenti

Antalya’nın Kaş ilçesi sınırlarında yer alan Antiphellos Antik Kenti, Lykia Bölgesi’nin tarihine ışık tutan önemli bir yerleşim yeridir. Lykia dilinde “Habesos” veya “Habesa” olarak bilinen kent, tarih boyunca bölgenin ticaret ve kültür merkezi olarak öne çıkmıştır.

Kent İsminin Kökeni ve Tarihçesi

“Antiphellos” ismi, “kayalıklı yerin karşısındaki yer” ya da “Phellos’un karşısındaki” anlamına gelmektedir. Tarihsel kaynaklara göre, bu isim Phellos Antik Kenti’nin limanı olarak işlev görmesinden ileri gelmektedir. Antik kentin tarihi, İ.Ö. 6. yüzyıla kadar uzanırken, Hellenistik Dönem’de ticari faaliyetlerle birlikte önemi artmıştır. Phellos’un gerilemesine karşın Antiphellos, Roma İmparatorluğu döneminde bir liman kenti olarak hızla gelişmiştir.

Lykia Birliği ve Antiphellos’un Ekonomik Rolü

M.Ö. 2. yüzyılın ortalarından itibaren Lykia Birliği’ne üye olan Antiphellos, birliğin karar süreçlerinde tek oy hakkına sahip olmuştur. Kent, ticari faaliyetlerinin yanı sıra kendi adına bastırdığı sikkelerle de tanınmaktadır. Bu sikkeler, hem kentin ekonomik gücünü hem de birliğe olan katkısını göstermektedir.

Mimari Kalıntılar

Antiphellos Antik Kenti’nin kalıntıları, Kaş ilçesinin doğu-batı doğrultusunda uzanan yarımada boyunca yayılmıştır. Öne çıkan mimari eserler şunlardır:

Sur Kalıntıları

Hellenistik Dönem’e ait dikdörtgen taş işçiliği ile yapılan sur kalıntıları, yarımadanın Meis Adası’na bakan kısmında yer alır. Limana yakın bölgede, bugün camiye dönüştürülmüş bir kilisenin güneydoğusunda, hangi tanrıya adandığı bilinmeyen bir tapınağın temenos kalıntıları bulunmaktadır. Bu tapınağın ana yapısının İ.Ö. 1. yüzyıla, sonraki eklemelerin ise İ.S. 3. yüzyıla tarihlendiği düşünülmektedir.

Tiyatro

Akropolis tepesinin güney eteğine yaslanmış olan tiyatro, Helenistik Dönem’e ait mimari özellikler taşır. Yirmi altı oturma sırasına sahip tiyatro, denize dönük yapısıyla eşsiz bir manzara sunmaktadır. Diazoması olmayan bu yapıda sabit bir taş skene binası da bulunmamaktadır. Tiyatronun yakınında, ana kayaya oyularak yapılmış, İ.Ö. 4. yüzyıla tarihlenen yirmi dört kadın kabartmasının yer aldığı bir mezar odası bulunmaktadır.

Mezarlar ve Lahitler

Kaş çarşısında, aslan başı şeklinde taşıma çıkıntıları ve Lykia dilindeki kitabesiyle dikkat çeken gotik alınlıklı mezar, M.Ö. 4. yüzyıldan günümüze ulaşmıştır. Ayrıca, bölgedeki kaya mezarları Gotik tarzda inşa edilmiş olup, bazılarında Likya ve Latince yazıtlar bulunmaktadır. Claudia Recepta adlı bir kadının yeniden kullandığı bir mezara eklenen Latince yazıt, bu mezarların tarihsel sürekliliğini göstermektedir.

Liman Çevresindeki Lahitler

Antiphellos’un liman çevresinde, su altında ve kıyıya yakın bölgelerde bulunan Likya tipi lahitler, geç dönemlere ait olmasına rağmen kentin geçmişine dair önemli izler taşımaktadır.

Antiphellos Antik Kenti, Lykia uygarlığının ticaret, sanat ve mimari alanlarındaki başarılarını yansıtan önemli bir kültürel miras olarak günümüzde de dikkat çekmektedir. Tarihi zenginlikleri ve doğal güzellikleriyle, Kaş’ı ziyaret edenlere benzersiz bir deneyim sunmaktadır.